Trening pęcherza moczowego, ćwiczenia mięśni Kegla i inne nieinwazyjne metody

Jak poprawić kondycję pęcherza moczowego? Co możesz zrobić, jeśli wstydzisz się kichać, bo może pojawić się problem z utrzymaniem moczy? Jest wiele rozwiązań, jednak niezależnie od wybranego leczenia czy środków zaradczych, musisz ćwiczyć swój pęcherz moczowy. Może to być zestaw ćwiczeń podczas oddawania moczu, trening mięśni pęcherza lub mięśni miednicy. Niezależnie od tego warto te ćwiczenia wykonywać regularnie, bo mają one realny wpływ na poprawę jakości życia i wspierają leczenie inkontynencji. Zobacz jakie ćwiczenia mogą pomóc w poprawie stanu mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie moczu i kontrolę nad jego oddawaniem. 

Czym jest nietrzymanie moczu i dlaczego jest kłopotem, z którym możesz walczyć ćwiczeniami?

Nietrzymanie moczu (NTM), czyli inaczej inkontynencja, to problem urologiczny i zarazem dość częsta choroba dotykająca osób obu płci będących w różnym wieku.

Leczenie tego schorzenia w większości przypadków opiera się przede wszystkim na technikach nieinwazyjnych. Należy do nich między innymi trening pęcherza moczowego.

Jest to metoda samodzielnej terapii, która pozwala zwiększyć kontrolę nad pęcherzem. Stosowanie jej pomaga pacjentowi radzić sobie z nieprawidłową i nadmierną aktywnością mięśni dolnej części brzucha, wywołującą nietrzymanie i zbyt częste (mimowolne) wydalanie moczu.

Głównym celem ćwiczeń pęcherza moczowego jest budowanie u chorego świadomości tego, w jakich sytuacjach występują u niego epizody inkontynencji i czym są one spowodowane.  

Kolejny krok leczenia stanowi wypracowanie nowych nawyków dotyczących opróżniania i kontrolowania pęcherza. Wraz ze zmianą stylu życia oraz innymi nieinwazyjnymi technikami, takimi jak ćwiczenia poprawiające napięcie mięśni Kegla, trening pęcherza może być efektywnym narzędziem w walce z chorobami układu moczowego.

Należą do nich na przykład:

  • z naglącym parciem,
  • nadreaktywny pęcherz,
  • , kiedy to podwyższenie ciśnienia w jamie brzusznej wywołuje mimowolne oddawanie moczu.

Trening pęcherza moczowego – jaki jest jego cel?

Trening pęcherza moczowego polega przede wszystkim na wypracowaniu nowego podejścia do choroby. Jednym z przykładów takich działań jest unikanie wizyt w toalecie „na wszelki wypadek” oraz „na ostatnią chwilę”. W trakcie ćwiczeń pęcherz zostaje stopniowo zmuszany do przetrzymywania coraz większej ilości moczu, podczas gdy przerwy pomiędzy wizytami w toalecie zostają wydłużone. Innymi słowy: ćwiczenia umożliwiają utrzymanie prawidłowej częstotliwości wizyt w toalecie, oddają kontrolę nad działaniem narządów oraz zmniejszają ryzyko niekontrolowanego oddawania moczu.

Najskuteczniejsze techniki stosowane w tej nieinwazyjnej metodzie leczenia inkontynencji to odwracanie uwagi od parcia na pęcherz i świadome zaciskanie mięśni dna miednicy zamiast natychmiastowego szukania najbliższej toalety. Wyrobienie w sobie tych oraz innych nawyków przynosi widoczne, pozytywne efekty, a po pewnym czasie pozwala pacjentowi zapanować nad nieprawidłową i nadmierną aktywnością pęcherza moczowego. Warto pamiętać, że mięśnie pęcherza współpracują z mięśniami dna miednicy i powinny być napięte w odpowiedni sposób. Regularnie przeprowadzane (np. 3 razy dziennie pod 10 sekund) mogą pomóc w kontroli opróżniania pęcherza.

Jak działa trening pęcherza moczowego?

Podczas wykonywania ćwiczeń mających na celu wzmocnienie mięśni dna miednicy trzeba uzbroić się w cierpliwość. Trening jest bardzo skuteczny, osiągnięte efekty ćwiczeń są długotrwałe, ale uzyskanie wymiernych rezultatów wymaga czasu i wytrwałości.

Aby odzyskać kontrolę nad swoim pęcherzem oraz mięśniami, które otaczają cewkę moczową i odbytnicę (a docelowo: działaniem dróg moczowych), należy nauczyć się nowego sposobu myślenia. Warto jak najczęściej próbować zignorować potrzebę oddania moczu i stopniowo wydłużać okresy pomiędzy wizytami w toalecie. Z czasem kontrolowanie fizjologicznych funkcji swojego ciała staje się prostsze, a ujście pęcherza i sam pęcherz: coraz mniej podatne na podrażnienia.

Uzyskanie zauważalnego i odczuwalnego ograniczenia potrzeby oddawania moczu może zająć kilka tygodni lub miesięcy. Po osiągnięciu tego celu pacjent cierpiący z powodu zaburzeń trzymania moczu jest w stanie o wiele lepiej niż wcześniej kontrolować swój pęcherz. Chory nie musi już przez cały czas myśleć o swoich fizjologicznych potrzebach i rzadziej korzysta z toalety. Aby ułatwić sobie ten proces, warto prowadzić dziennik aktywności pęcherza.

Służy on do notowania częstotliwości wizyt w toalecie i liczby momentów, w których pacjentowi udało się zignorować potrzebę oddania moczu. Zeszyt bywa również wyjątkowo pomocny w monitorowaniu ilości spożywanych płynów. Regularne uzupełnianie dziennika pozwala po pewnym czasie określić, jak wyglądają nawyki chorego dotyczące oddawania moczu oraz jak bardzo zaawansowana jest u niego dysfunkcja czynności pęcherza. To poręczne narzędzie może też być niezwykle przydatne podczas planowania dokładnego grafiku wizyt w toalecie.

 

Prawidłowy trening pęcherza moczowego – tworzenie planu wizyt w toalecie

Na podstawie danych zebranych w dzienniku aktywności pęcherza można dość precyzyjnie oszacować częstotliwość, z jaką pacjent korzysta z toalety. Bazując na tych informacjach, warto stworzyć dla siebie nowy grafik oddawania moczu. Średni czas pomiędzy wizytami w łazience należy wydłużyć o około 15 minut. Te okresy służą temu, by stopniowo przyzwyczajać swój pęcherz do oczekiwania. Dzięki wytrwałemu i rygorystycznemu przestrzeganiu ułożonego planu pacjent może trwale zwiększyć napięcie mięśni przepony moczowo-płciowej i odzyskać kontrolę nad pęcherzem.

Trening pęcherza moczowego – jak styl życia wpływa na pęcherz moczowy?

Trening pęcherza moczowego obejmuje również zmianę zachowania osoby cierpiącej na inkontynencję. Modyfikacja przyzwyczajeń obejmuje korygowanie swojego stylu życia w celu redukcji, zapobiegania lub leczenia problemów z nietrzymaniem moczu. Ważnym elementem tego procesu jest na przykład zrezygnowanie ze spożywania dużej ilości płynów wieczorem i nocą, gdyż może to prowadzić do moczenia podczas snu. Należy też ograniczyć objętość wypijanej w ciągu dnia kawy i napojów energetycznych, gdyż u wrażliwych osób powodują one podrażnienia pęcherza.

Warto jednak pamiętać o tym, by zawsze przyjmować wystarczająco dużą ilość płynów, odpowiednią do panującej pogody oraz poziomu aktywności fizycznej. W przeciwnym wypadku wzrasta ryzyko rozwoju zakażeń układu moczowo-płciowego, które wywołują osłabienie mięśni dna miednicy. Dobrze jest także wprowadzić reżim treningowy i zmienić nawyki żywieniowe w celu zrzucenia nadmiernych kilogramów, ponieważ czasem bywają one czynnikiem pogarszającym problem z nietrzymaniem moczu.

Regularne ćwiczenia mięśni dna miednicy

Ćwiczenia Kegla, czyli trening mięśni dna miednicy, to zestaw aktywności mających na celu wzmocnienie mięśni położonych w okolicy pęcherza. Odpowiadają one za stałe utrzymywanie odpowiedniego napięcia zwieraczy cewki moczowej, pochwy i odbytnicy. Jeżeli nie funkcjonują prawidłowo, dochodzi do popuszczania moczu.

Jak ćwiczyć mięśnie Kegla?

Ćwiczenie mięśni Kegla polegają na naprzemiennym świadomym zaciskaniu mięśni krocza i rozluźnianiu ich.

Jak je wykonać?

  1. Połóż się na plecach, to najwygodniejsza pozycja na początek. Możesz podłożyć
  2. Zaciskaj mięśnie krocza od 5 do 10 sekund, a następnie je rozluźnij. Odczekaj kilka sekund i powtórz je.
  3. Regularne wykonywanie ćwiczeń wyraźnie je wzmacniają oraz poprawiają napięcie. Można bezpiecznie wykonywać je samodzielnie we własnym domu.

Niezwykle ważną rolę odgrywa właściwe rozpoznanie mięśni Kegla. Aby to osiągnąć, należy zaciskać mięśnie tak, jakby chciało się wstrzymać strumień moczu podczas mikcji. Powinno się przy tym włożyć palec do pochwy u kobiet lub do odbytu u mężczyzn, a następnie powtórzyć ćwiczenie podczas kolejnej wizyty w toalecie. W przypadku zaciskania odpowiedniej grupy mięśni zwieracz wywiera na palcu wyraźny ucisk.

Dobrze jest poprosić swojego lekarza o indywidualny zestaw ćwiczeń odpowiedni dla typu i stopnia zaawansowania choroby. Może on zalecać nieco inne ćwiczenia, w zależności od przypadku. Trening można wykonywać w różnych pozycjach, na początek 2-3 razy dziennie. Później częstotliwość ćwiczeń ulega ograniczeniu, ale nawet po uzyskaniu znacznej poprawy nie powinno się z nich zupełnie rezygnować. Warto wspomnieć również, że wiele osób uznaje ćwiczenia pilates za dodatkową, przydatną metodę autoterapii nietrzymania moczu.

Inne metody leczenia chorób układu moczowego

Ćwiczenia na mięśnie Kegla i trening pęcherza to jedne z najskuteczniejszych metod leczenia nietrzymania moczu, ale warto wyróżnić również inne opcje terapeutyczne. Gromadzenie biologicznych informacji zwrotnych (czyli tak zwany biofeedback) to badanie polegające na komputerowym monitorowaniu organizmu pacjenta, w trakcie gdy wykonuje on ćwiczenia mięśni dna miednicy. Ta technika pozwala precyzyjnie sprawdzić, czy podczas treningu mięśni Kegla zachodzą skurcze właściwych partii ciała.

Kolejnym podejściem jest zastosowanie przyrządów dla kobiet podtrzymujących waginę, które dają oparcie cewce moczowej, pęcherzowi, macicy oraz odbytowi i w ten sposób odciążają mięśnie brzucha. W niektórych przypadkach lekarz może też zalecić środki farmakologiczne podawane najczęściej w postaci zastrzyków lub tabletek albo zabiegi chirurgiczne.

TENA wspiera pacjentów wykonujących ćwiczenia mięśni Kegla

Popuszczanie moczu w trakcie treningu mięśni Kegla u mężczyzn i kobiet oraz podczas ćwiczeń pęcherza jest bardzo częstym problemem. Wielu pacjentów potrzebuje wtedy dodatkowej ochrony. Warto zwrócić uwagę na szeroką gamę efektywnych, wygodnych i dyskretnych produktów marki TENA. Pozwalają one osobom cierpiącym na inkontynencję radzić sobie z każdym wyciekiem moczu i zapewnią spokój ducha na drodze do odzyskania pełnej sprawności układu moczowego.