Z tego artykułu dowiesz się:
- kto znajduje się w grupie ryzyka infekcji dróg moczowych,
- jakie są objawy infekcji dróg moczowych,
- jak leczy się zapalenie dróg moczowych,
- jak można zapobiegać problemom z drogami moczowymi.
Zapalenie dróg moczowych zazwyczaj spowodowane jest infekcją bakteryjną. Najczęstszą postacią zakażenia jest zapalenie pęcherza moczowego, natomiast rzadszą, lecz dużo poważniejszą chorobą jest odmiedniczkowe zapalenie nerek. Jakie są czynniki ryzyka infekcji dróg moczowych i jak wygląda leczenie? Oto kilka informacji na ten temat.
Infekcja dróg moczowych – kogo dotyczy największe ryzyko?
W zdecydowanej większości przypadków zakażenia są wywoływane przez bakterie E.Coli, występujące naturalnie w jelicie grubym i obecne w kale. Czasami bakterie przedostają się z odbytu do ujścia cewki, czego konsekwencją może być infekcja dolnych dróg moczowych. Zdarza się jednak, że bakterie atakują także nerki.
W przypadku braku innych czynników sprzyjających rozwojowi infekcji mamy do czynienia z niepowikłanym zakażeniem układu moczowego. Niemal zawsze jest to zakażenie dróg moczowych u kobiet, co wynika z budowy anatomicznej i krótszej cewki moczowej oraz niewielkiej odległości między odbytem a cewką. Kobiety są narażone na zakażenie także podczas stosunku seksualnego, w którego trakcie bakterie mogą wniknąć do cewki moczowej.
W niewielkim odsetku przypadków za infekcję odpowiadają jednak inne drobnoustroje, a dodatkowo występują czynniki ryzyka rozwoju zakażenia. Wówczas mamy do czynienia z zakażeniem powikłanym. U kobiet sprzyjać mu mogą kamienie nerkowe lub nieprawidłowości dotyczące narządu rodnego. Zakażenie dróg moczowych u mężczyzn może natomiast rozwinąć się, jeśli w grę wchodzi choroba prostaty. Zapaleniu sprzyja także obecność cewnika w pęcherzu moczowym lub przewlekła choroba, np. cukrzyca czy kamica.
Jak objawia się infekcja dróg moczowych?
Zakażenie dróg moczowych kobiety, tym bardziej nawracające, powoduje bardzo przykre objawy i utrudnia codzienne funkcjonowanie. W przypadku ostrego zapalenia pęcherza, czyli częstej postaci zakażenia dróg moczowych, podczas oddawania moczu występuje ból i pieczenie, a ponadto bóle podbrzusza oraz potrzeba częstego lub natychmiastowego oddawania moczu. W niektórych przypadkach w moczu obecna jest krew.
Jeżeli doszło do zakażenia nerki, wówczas typowa jest wysoka gorączka, a ponadto mogą wystąpić bóle nerki lub obu nerek, wymioty i nudności.
Zapalenie dróg moczowych – jak sobie z nim radzić?
Wystąpienie objawów zapalenia powinno skłonić cię do wizyty u lekarza. Zakażenie dróg moczowych u kobiet, które nie są w ciąży, nie gorączkują, nie mają wymiotów i nudności, leczy się antybiotykami. Terapia niemal we wszystkich przypadkach prowadzi do całkowitego wyleczenia. Jeśli doszło do zakażenia nerek, wskazana jest hospitalizacja. Gdy infekcja jest powikłaniem innej choroby, np. kamicy nerkowej albo schorzenia prostaty, wówczas trzeba ją leczyć, aby nie dochodziło do zapalenia dróg moczowych w przyszłości.
Ze względu na uciążliwe objawy zakażenia i dolegliwości bólowe, ważny jest także odpoczynek. Konieczność częstego lub natychmiastowego oddania moczu może wymagać zabezpieczenia przed popuszczaniem w postaci bielizny chłonnej albo dużych wkładek. Używanie ochrony pomoże zmniejszyć dyskomfort, zapobiec zabrudzeniom odzieży i pościeli oraz zachować suchość, co jest ważne w kontekście profilaktyki podrażnień skóry.
Problemy z drogami moczowymi – jak im zapobiegać?
Codzienna troska o zdrowie dróg moczowych jest bardzo istotna. Dzięki kilku prostym nawykom możesz ograniczyć ryzyko infekcji. Podstawą jest picie dużej ilości płynów, przez co zwiększysz częstotliwość oddawania moczu. To sprawi, że nawet jeśli bakterie wnikną do twoich dróg moczowych, możesz je „wypłukać”, zanim spowodują zakażenie. Specjaliści zalecają także kobietom wypicie dodatkowej szklanki wody przed odbyciem stosunku oraz oddanie moczu po jego zakończeniu. Popularną metodą dbania o układ moczowy jest również picie soku z żurawiny.
Warto wiedzieć, że zakażeniom dróg moczowych mogą sprzyjać niektóre metody antykoncepcji, szczególnie środki plemnikobójcze stosowane wraz z krążkiem. Jeśli więc stosujesz tę metodę, a wystąpiła u Ciebie infekcja dróg moczowych, porozmawiaj z ginekologiem na temat zmiany metody antykoncepcyjnej. Nie zapominaj także o prawidłowej technice podcierania miejsc intymnych – zawsze od przodu do tyłu, aby zapobiec przedostawaniu się bakterii E.Coli z okolic odbytu do ujścia cewki moczowej. Jeżeli problem nawraca i ma związek z aktywnością seksualną, porozmawiaj z lekarzem o możliwości przyjmowania profilaktycznych dawek antybiotyku.
Autor: Lek. Ewa Pszenna
Internista
